Naturalizam stradanja pojedinca, priroda vs. kultura, američke odlike

Teorija evolucije, biologija i astronomija - koje su sprovele radikalnu decentralizaciju ljudske vrste - interpretirane su u skladu s vrijednostima progresivističkog modernizma i upotrijebljene za opravdanje demografske i tehničke ekspanzije modernog čovjeka. Verovalo se da se čovek, ekspanzijom tehnike, emancipuje od prirode i da gradi veštački tehnički svijet u kojem više nije - ili neće biti - podvrgnut ekološkim ograničenjima. U tom svijetu čovjek bi trebao biti podvrgnut samo imperativima večno ekspandirajuće tehnosfere. No, uvijek je postojala i druga struja koja je isticala čovjekovu pripadnost nečem širem od ljudskog društva. U ovom ćemo radu, nakon ovog stvaranja uvodnog ambijenta, pokušati da opišemo američke naturalističke struje prije svega kroz djelo književnika Irvinga, Kupera i Melvila.

U zapadnoj filozofiji postojala je, do nedavno, gotovo potpuna dominacija antropocentričkog diskursa. Najveći dio mislilaca - bez obzira da li se bavio pretežno etikom, politikom, logikom ili metafizikom - polazio je od uvjerenja da su samo ljudi važni, a sav ostali svijet samo je pozadina pozornice na kojoj se zbiva ljudska drama. Ignorisala se činjenica - na različite načine priznavana u mnogim orijentalnim filozofskim i religioznim strujama - o čovjekovoj pripadnosti i prirodi i ekosferi. Do modernog doba to nije bilo toliko važno zbog nepostojanja Bekonovog programa (cilj ljudskog života mora biti uvećanje tehničke moći i vlast nad prirodom), dominacije kontemplativnog života u filozofiji i vrlo ograničenih mogućnosti stvaranja antropogenih ekoloških poremećaja.

UVOD 3
1 Irving i oživljavanje folklora 4
2 Kuperovo traganje za socijalnim okvirom 9
2.1 Američka divljina – sukob društva i divljine 12
3 Herman Melvil 16
3.1 Potraga za samoodređivanjem čovjeka - od Tajpija do Mobi Dika 16
3.2 Odnos čovjeka i prirode u Mobi Diku 24
ZAKLJUČAK 31
LITERATURA 34