Uloga Vrhovnog suda SAD u razvoju američkog federalizma

Vrhovni sud (Supreme Court) predstavlja najviši organ sudske grane vlasti u SAD. A sudstvo je opet jedna od tri načelno ravnopravne i međusobno nezavisne, no ipak brižljivo usklađene sfere, koje među sobom, shodno političkoj teoriji koja leži u osnovi američkog Ustava, dele ukupan državni suverenitet. Zahvaljujući insistiranju ustavotvoraca na nezavisnosti sudstva i garantijama te nezavisnosti, moglo bi se, s neznatnim preterivanjem, reći da je sudstvo ravnopravnije i nezavisnije od zakonodavne, pa čak i od izvršne vlasti. Presude najvišeg sudskog organa stoga imaju značaj koji daleko prevazilazi domen pravne istorije.

Politička i socijalna povest SAD mogle bi se jednako delotvorno izložiti uz pomoć presuda Vrhovnog suda, koliko i uvidom u rad predsedničkih administracija ili zakonodavnu delatnost Kongresa. Okolnost da to do sada nije činjeno u meri koju omogućuje pomenuta građa više je plod istoriografskih konvencija nego posledica načelnih prepreka koje bi stajale na putu takvom poduhvatu. Posmatran iz perspektive evropskog kontinentalnog prava, američki Vrhovni sud predstvlja spoj prvostepenog, apelacionog i ustavnog suda. Tako široka nadležnost, nezamisliva u bilo kojoj drugoj državi sa pisanim ustavnim tekstom, rezultat je koliko škrtosti ustavnih odredbi, toliko i tradicije proistekle iz potonjeg delovanja suda.

1 UVOD 3
2 Federalizam SAD i Vrhovni sud 4
3 Presude Vrhovnog suda od značaja za američki federalizam 7
4 ZAKLJUČAK 16
LITERATURA 18