Pogledi Virdžinije Vulf na književnost

Virdžinija Vulf (rođena Adeline Virginia Stephen) je od ključnih autorki narativnog modernizma i osnivačica feminističke književne kritike. Virdžinija Vulf pripada onim spisateljicama XX vijeka koje su odigrale presudnu ulogu u oblikovanju tokova moderne književnosti, koji su stvarali intelektualnu klimu jednog vremena. Dala je lični pečat sudbini žene u atmosferi društvenog sloja kojem je pripadala. Zbirke kritika i eseja Vulfove su bile veoma uticajne, bar od 70-ih godina. U njima je zasnovala feminističku književnu kritiku, a ton u njima varira: s jedne se strane pojavljuju, faktografski zasnovana, lamentiranja o zapostavljenosti žena i njihovoj onemogućenosti u umjetničko-kreativnim procesima; s druge strane pak Vulfova insistira da je “ženska”, kao i “muška” umjetnost zapravo androgina, pa je sloboda izražaja ženskog iskustva i percepcije sveta marginalna: pravi umjetnik nadrasta pol.

Budući da je esej jedan od teorijski najmanje istraženih oblasti pismenosti, cilj ovog rada je da prije svega povežemo sredstva esejizma sa kritičkim temama koje su bile predmet eseja Virdžinije Vulf. Esej, kao kraći prozni napis u kome se izlažu lični utisci i pogledi na neko pitanje života, morala, nauke ili umjetnosti, je tematski praktično neograničen: sve može postati predmet esejističkog razmatranja. U različitim pokušajima definisanja eseja vidljivo je da je to tranzijentna forma, forma koja neuhvatljivo obilazi granična područja institucionalizovanih oblasti nauke, filozofije i umjetnosti, te na taj način, kombinujući udaljene elemente, stvara nove oblike. Ali, koliko god tematski bio otvoren, granične teme su preferencije eseja. Dok je esej sve prisutniji oblik pisanja, pisanje o eseju je i dalje prava rijetkost. Stoga želimo pružiti pregled tema koje su okosnica esejističkog rada Virdžinije Vulf, ukazati na značaj njene nefikcionalne proze u istoriji književnosti, rezimirati postojeća i stvoriti osnovu za dalja pisanja na ovu temu.

UVOD – Kulturno-istorijski kontekst stvaralaštva Virdžinije Vulf 3
1 Književnoteorijski eseji 5
1.1 „Moderna proza“ 5
1.2 „Gospodin Benet gospođa Braun“ i „Lik u prozi“ 8
2 Feministička kritika u esejima Virdžinije Vulf 13
2.1 „Sopstvena soba“ 13
1.1 „Tri gvineje“ 21
ZAKLJUČAK 31
LITERATURA 32