Pedagoški aspekt crkvenog pojanja

Pedagoški aspekt crkvenog pojanja u Srbiji može se sagledati iz istorijske perspektive kroz uticaj evropskih obrazovnih sistema. Težnje ka progresu, tumačenja nacije kao zajednice pojedinaca, isticanja pojedinca ili procesa socijalizacije, odrazile su se i u dometima crkvenog višeglasja i u kulturološkom pozicioniranju horske crkvene muzike.
Počeci širenja višeglasja u srpskim hramovima vezani su za horove u koje su, već od prvih organizovanih ansambala, bili uključeni učenici.
Tokom 19. veka školski sistem kod Srba nije bio jedinstven. Proces obrazovanja bio je pod državnim pokroviteljstvom i nadzorom, dok je u Habzburškoj monarhiji odgovornost za školstvo (u srpskim školama) snosila crkva, u skladu s promenljivim ovlašćenjima i dozvolama odgovarajućih državnih institucija.

Organizacija prosvete u Srbiji bila je bliža aktuelnoj zapadnoevropskoj praksi od one u vojvođanskim krajevima, gde se nastavljala tradicija verskih škola, u skladu s pravima o samoupravi na područjima crkve i crkveno-školskih ustanova. Već u Miloševoj Srbiji, ubrzo nakon prvih koraka na planu nacionalne ekonomije, dolazi do osnivanja državnih škola, zajedno s opštinskim i seoskim osnovnim školama. Godine 1835. započela je s radom Kragujevačka gimnazija, nekoliko godina kasnije i Beogradska (1838), osnivane su i „polugimnazije“, tj. Dvogodišnje škole, u Čačku, Šapcu i Zaječaru, a Velika škola, Licej, otvorena je 1838/39 godine. Početkom četvrte decenije 19. veka (1833) donosi se „Ustav narodnih škola u Knjažestvu Srbije“. Iz vremena ustavobranitelja datira Zakon o školskom sistemu (1844). Tokom vladavine Mihaila Obrenovića nastaju novi zakoni o školama (1863), a posle 1878. godine pojavljuje se veliki broj novih zakonskih propisa, osnivaju se prosvetni saveti, učiteljska udruženja.

1 Pedagoški aspekt crkvenog pojanja 3
1.1 Crkveno višeglasje u obrazovnim procesima: 7
1.2 Prvi period 9
1.3 Drugi period 11
LITERATURA 13