Organizacija drzave u srednjem veku

Maturski, seminarski i diplomski radovi iz istorije.

Srednji vek je dio istorije od V do XV vijeka nove ere, tačnije od 476. godine, kada je germanski kralj Odoakar zbacio posljednjeg rimskog cara Romula Avgustula pa do 1492. godine kada je Kristifor Kolumbo otkrio Ameriku. Neki istoričari njegovo trajanje povezuju sa trajanjem Vizantijskog carstva od njenog nastanka zbacivanjem Romula Avgustula (odnosno nestanka Zapadnog Rimskog Carstva) do njenog nestanka padom Carigrada 1453.godine. Glavni privredni sistem srednjeg vijeka je feudalizam. Pogled srednjovjekovnog čovjeka na svijet gotovo je posve oblikovalo hrišćanstvo, dok su viši staleži imali i viteštvo kao skup etičkih pravila. Deli se na:
* Rani srednji vek od V do XI veka
* Razvijeni srednji vek od XII do XIV veka
* Kasni srednji vek od XIV do XV veka

Srednji vek, pogotovo rani srednji vek (otprilike do jačanja Svetog Rimskog Carstva i svjetovne moći crkve), još se naziva i mračnom dobom zbog kontrasta u odnosu na visoko razvijene civilizacije starog Rima prije njega i renesanse poslije njega. Ipak, posljednjih su decenija naučnici i humanisti kao Johan Hucinga i Žak Le Gof te prije njih Ernst Robert Kurtijus "otkrili" civilizaciju srednjeg vijeka, koja je sasvim različita od spomenutih, ali jednako složena i vrijedna.

Srednji vijek na zapadu je obilježila prevlast katoličke Crkve, te se ona u razdoblju razvijenog srednjeg vijeka pokušava suprotstaviti sve moćnijem građanstvu te zadržati prevlast nad svjetovnim vladarima. Kako je sa razvojem društva došlo do razvoja cjelokupne društvene svijesti te su mislioci uvidjeli preveliko bogatstvo crkve, amoralnost, simoniju (prodavanje crkvenih časti), indulgenciju (prodavanje oprosta grijeha i drugo). Uporedno s tim došlo je do sukoba s Crkvom te osnivanja mnogih smjerova koji su uopšteno nazvani katari koji su tražili čišćenje pred Bogom, takođe su nazivani i puritanci, valdenzi, Ketzeri, humilijati. Zbog suprotstavljanja Crkvi ona je protiv njih povela čak i krstaške ratove te osuđivala jeres osnivanjem inkvizicija. Tako nastaju biskupska, papska (Rimska) te španska inkvizicija.

Država

Pojam države se može definisati po međunarodnoj i unutrašnjoj ulozi. Na međunarodnom nivou država je suvereno telo. Suverenitet čine definisane i međunarodno priznate granice i potpuna vlast države na toj teritoriji ( kao i stanovništvo koje stalno naseljava teritoriju države). Kada teritorija ne ispunjava te osnovne uslove ona postaje neuspela država. Primer neuspele države je Somalija, gde ne postoji vlast koja ima suverentitet nad teritorijom okruženom granicama.

Dve najzastupljenije teorije na našim prostorima o unutrašnjoj ulozi države su:
1. Država je aparat za prinudu. Po ovoj teoriji država postoji da bi osigurala da svako ispuni svoje zakonske obaveze, kao što su isplata dugova, poštovanje privatne svojine itd.
2. Država ispunjava principe društvenog ugovora. Društveni ugovor je podrazumevani ugovor između svakog pojedinca i države. Otac ovog izraza je Žan Žak Ruso. Društveni ugovor se zasniva na tome da država treba da zaštiti prirodna prava svake osobe. Prirodna prava su pravo na život, pravo na slobodu i pravo na imovinu. U zamenu za tu zaštitu, svaka osoba mora da ispunjava određene dužnosti prema državi, kao što su plaćanje poreza. Ovakva udeja uloge države u društvenom ugovoru je prihvaćena u svim zapadnim demokratijama.

Organizacija države u srednjem veku

Društveno ureðenje dosta zavisi od oblika državnog ureðenja. Društveno ureðenje može, normalno, biti pozitivno i negativno. U antièko doba postojala je demokratija, koja je važila za glavni oblik društvenog ureðenja u to vreme. Kasnije, u srednjem veku, javlja se feudalizam.
Moramo napomenuti, da se pre feudalizma pa i u antièko doba javlja robovlasništvo. To je nešto što je, pre svega, bilo veoma nedemokratsko. Robovi su bili oni koji su služili gospodarima i oni nisu imali na pravo glasa, mišljena i govora. Robovlasništvo bilo je dosta zastupljeno u doba antièke Grèke i Rima, a kasnije i u velikim kolonijama španskih konkvistadora. Robovi su se uvozili i izvozili. Bilo ih je puno u Americi tokom Rata za nezavisnost. Bila je to "trgovina ljudima". Ipak, i robovlasništvo je dosta važno u pogledu razvoja društvenih ureðenja.
Ureðenje srednjeg veka bio je feudalizam. Feudalizam dolazi od reèi „feud“ što znaèi komad zemlje ili imanje. Feudalizam predstavlja ureðenje koje je postojalo u skoro èitavom srednjem veku. Zavisni seljaci (kmetovi) vezani su za svoj feud, koji ipak nije vlastito njihov, veæ pripada plemstvu. Takoðe, mladi vitezovi (juniori) su morali odano da služe vladaru (monarhu) a zauzvrat su dobijali komad zemlje. Zavisni seljaci nisu lièno posedovali imanje na kojem su živeli, veæ je o tim imanjima odluèivalo plemstvo pa i vitezovi. Feudalizam nije imao baš neke pozitivne strane, jer je ukidao slobodu zavisnog seljaka da se potpuno slobodno i nezavisno od bilo koga šeta po svom imanju. Sve je to zavisilo od vlasti. Ipak, taj društveni poredak je nestao na poèetku novog doba i renesanse, kada se javlja buržoazija.
Buržoazija je društvena klasa koje se razlikuje od feudalizma. Osnovna stvar je da se razlikuju. Ali, naravno, po èemu? Pre svega, po tome što je buržoazija klasa, a ne ureðenje. Ureðenje je kapitalizam, koji itekako u mnogo èemu ima veze sa buržoazijom. Naravno, još