Istorijski razvoj novca - finansije

Maturski. seminarski i diplomski radovi iz ekonomije: menadzment, marketing, finansija, elektronskog poslovanja, internet tehnologija, biznis planovi, makroekonomija, mikroekonomija, preduzetnistvo, upravljanje ljudskim resursima.

Već odavno vlada neka vrsta mode da, osim u najtamnijim skrovištima svog vjerovanja, ljudi imaju zapravo slabo mišljenje o vrednosti pouka istorije. Možda je tačno da od istorije možemo naučiti samo to da od nje možemo naučiti malo.
Ali, kad je reč o novcu, ovo ustručavanje da se uči od istorije je neumjesno. Istorija novca pruža nam mnoge pouke ili je barem, ako se samo potrudimo, možemo natjerati da nas mnogo nauči. Zaista je vrlo malo vjerovatno da postoji bilo kakav način na koji bismo o novcu saznali i naučili išta što bi imalo trajnu vrednost.
Novac je specifična roba koju je razvitak robne proizvodnje i razmene izdvojio iz ostalog robnog sveta da monopolski vrši ulogu općeg ekvivalenta. Na taj način novac predstavlja prometnu vrednost koja je apstraktan izraz cjelokupnog bogatstva društvene zajednice, a ujedno služi i kao univerzalno sredstvo za međusobno uspoređivanje i razmenjivanje svih proizvoda ljudskog rada.
Novac je ekonomsko dobro koje služi u razmeni materijalnih dobara i usluga između učesnika u robnom prometu. On je nastao kao objektivna potreba efikasnijeg funkcionisanja robne proizvodnje. U toku svog istorijskog razvoja ulogu novca su obavljale veoma razliličite vrste materijala od stoke preko metala do današnjeg čistog papirnog novca. Razvoj novca je direktno vezan za razvoj robne proizvodnje. U početku su se robe mijenjale jedna za drugu (R-R) - trampa, u kasnijem periodu bilo je moguće za jednu vrstu robe dobiti bilo koju drugu ili više njih u istoj vrednosti i na kraju se izdvojila jedna vrsta robe koja je postala opšti ekvivalent koju su prihvatali svi učesnici razmene odnosno novac u današnjem smislu reči.
Šta je to što jedan komad papira, sam po sebi bezvredan, čini korisnim i upotrebljivim sredstvom razmijene, a neki drugi komad papira iste veličine nema nikakvu vrednost?
Često se stručnjacima iz ovog područja (ekonomistima, socijolozima…) postavlja pitanje : Šta je zapravo novac?
Odgovore obično započnu iznoseći zaista suptilne , rafinirane definicije koje se pomno zapišu, zapamte i onda zaborave.
Medjutim, novac nije ni više ni manje nego upravo ono što jest- ono što se obično daje ili prima prilikom kupovanja ili prodaje roba, usluga ili drugoga.

NASTANAK NOVCA

Proces razvoja različitih oblika razmene robe predstavlja proces nastanka novca . Nastanak novca je bio objektivno uslovljen potrebama razmene. Pojava viška vrednosti namtnula je potrebu za razmenom robe, gdje se tokom vremena, određeno upotrebno dobro izdvaja, i kod učesnika u procesu razmene se nameće, kao sredstvo razmene. Bez upotrebe novca, razmena materijalnih dobara, bilo u kom periodu razvoja ljudskog društva bila bi nemoguća, izuzev perioda naturalne privrede kada je trampa obezbjeđivala razmenu jedne vrste robe za drugu.
Novčani oblik razmene javlja se u situaciji u kojoj je robna proizvodnja dovoljno razvijena, a društvena podjela rada raširena. Teškoće u razmeni su dovele do otkrića novca, čijom pojavom se te teškoće uspjevaju prevazići. Pojavljuje se roba za koju su svi spremni da ustupe svoje proizvode jer znaju da će za nju uspjeti nabaviti ono što im je potrebno. Proces nastanka novca je bio veoma dug ekonomski proces. U početku se kao novac najčešće prihvatala stoka jer je bila lako pokretljiva i jer je za njom postojala velika potreba (hrana i upotreba u poljoprivredi), pa su je svi stanovnici rado prihvatali kao opšte sredstvo razmene. U nekim društvima novac su bili predmeti od određenih vrsta metala, najčešće bakra, ali i druge vrste korisnih proizvoda. Vremenom se ova funkcija počela vezivati za robe koje su po svojim prirodnim karakteristikama bile pogodne da služe kao opšte sredstvo razmene. Te robe su bili plemeniti metali, ali se i unutar njih zlato izdvojilo kao najpogodnije za obavljanje ove funkcije. Razlog zašto su ljudi u različitim društvima prihvatali zlato kao svjetski univerzalno sredstvo razmene treba tražiti u prirodnim osobinama koje ono ima.
Prvo, i male količine zlata u prometu predstavljaju veliku vrednost.Do zlata je veoma teško doći jer su njegove zalihe u poređenju sa drugim vrstama metala veoma male i teško se otkrivaju. Zbog toga su i minimalne količine ovog plemenitog metala veoma vredne. Na ovaj način se za male količine zlata mogu menjati i relativno značajne količine drugih roba.