Internet Marketing

Promocija u sklopu organizacionih celina Web sajta (Site Structure Management)

Kao i u slučaju vizuelnih elemenata, navigacija se deli na osnovnu - koja se proteže kroz ceo sajt i na navigaciju koja je specifična za zasebne delove sajta. U zavisnosti od važnosti sadržaja koje je potrebno posebno promovisati, jedna od mogućnosti jeste pridruženje tih sadržaja osnovnoj ili nekoj od dodatnih navigacija. Ovaj proces trebalo bi da se obavlja pri samom kreiranju organizacije sajta, na osnovu koje proističe navigacija kao rešenje vođenja posetioca kroz sajt.

Prethodni primeri vizuelnih celina Izdvajamo i Pogledajte još i... najčešće se izvode kao specijalno kreiran navigacioni sistem u sklopu stranice Web sajta. Ovaj dodatni navigacioni sistem izdvaja određene Web stranice u vezi sa sadržajem koji je odabrao posetilac prezentacije. Ovakvih sadržaja može biti manje ili više, što naravno zavisi od količine i strukture sadržaja na samom sajtu.

U slučaju sajta Amazon.com, posebno izdvojene celine “Osobe koje su kupile ovu knjigu, kupile su još i...”, kao i celina “Autori čije knjige su kupili kupci ove knjige” predstavlja poseban način organizacije podataka u online prodavnicama koji se zove još i Cross Cell Interaction. Na ovaj način se srodni proizvodi iz različitih baza podataka uparuju, jer na osnovu statističkih pokazatelja ponašanja kupaca može se zaključiti da postoji velika verovatnoća dodatne kupovine (npr. minđuše i narukvice).
Kada količina sadržaja diktira broj srodnih tema u odnosu na interesovanje korisnika, dodatni navigacioni sistemi mogu se koristiti za izdvajanje posebnih tekstova u okviru teme (spomenuti primeri), ili za izdvajanje posebnih tematskih celina koje su srodne sa posmatranom tematikom, a koje sadrže veći broj tekstova po svakoj tematskoj celini. Na ovaj način može se definisati sistem srodnih tekstova i sistem srodnih tema - kategorija (related Web pages, related categories – kao prethodni primer srodnih autora.). Najčešći primer ovakvih sistema predstavljanja srodnih sadržaja jesu rezultati pretraživanja na pretraživačima koji posebno izvajaju srodne kategorije i srodne tekstove u odnosu na zadati upit - Yahoo, Google, Teoma...
Ako se posmatra sistem kategorijama i podkategorija jednog sajta - njegova organizacija jeste struktura Web sajta. Struktura Web sajta predstavlja organizacioni model u kojem su definisani sadržaji i njihova raspodela po tematskim grupama.
Upravljanje sadržajima u odnosu na njihov raspored po tematskim grupama omogućuje se putem sistema za upravljanje sadržajem sajta (CMS – Content Management System). U slučaju sajtova sa većom količinom sadržaja koji se može predstaviti sa većim brojem srodnih tematskih grupa, stvara se mogućnost kreiranja više tzv. paralelnih struktura Web sajta.
Npr. osnovni sadržaji sajta Pretraga.co.yu nalaze se u kategorijama Osnove, Pretraživanje, Internet Marketing i eBiznis. Ove kategorije se dalje dele na nekoliko nivoa podkategorija u kojima se nalaze sadržaji vezani za ovu tematiku. Zamislite da pored ovih kategorija postoji i sledeći niz kategorija koji u sebi sadrži adekvatne podkategorije a one ne moraju biti u direktnoj vezi sa već zadatim kategorijama na sajtu:
- Pretraga.co.yu za Webmastere
- Pretraga.co.yu za Web dizajnere
- Pretraga.co.yu za Marketing managere...
Svaka od navedenih kategorija ima svoje podkategorije u kojima se nalaze postojeći sadržaji sajta, ali drugačije kategorisani, u zavisnosti od profila korisnika s kojima se komunicira putem datih sadržaja na sajtu.
Prethodne tri kategorije predstavljaju paralelne strukture sajta Pretraga.co.yu. Veoma je važno napomenuti da se mora biti veoma oprezan pri uvođenju dodatnih kategorija na sajtu, naročito ako već postoji veliki broj kategorija i podkategorija. Ako se sistem organizacije ne izvede dovoljno dobro, korisnik sajta može veoma lako da se izgubi, a osnovna namena paralelnih struktura je pronalaženje optimalnog rešenja za snalaženje korisnika na Web sajtu sa velikom količinom sadržaja. Drugim rečima, kreiranje paralelnih struktura sajta ima za cilj organizaciju sadržaja sajta prema potrebama korisnika. Kreiranje paralelnih struktura predstavlja osnovu za upravljanje različitim strukturama Web sajta, putem pojedinačnih direktorijuma ili grupa direktorijuma i poddirektorijuma.

Site Structure Management - SSM (upravljanje strukturom Web sajta)
SSM predstavlja način organizacije sadržaja od nivoa domena, direktorijuma i same navigacije na sajtu koji ima za cilj zadovoljenje potreba korisnika za pronalaženjem adekvatnog sadržaja.
Sistem upravljanja strukturom Web sajta (koja u osnovi može da ima više srodnih paralelnih struktura) ima za osnovu sistem upravljanja sadržajima na Web sajtu (CMS), jer se bazira na kreiranju, ažuriranju i određivanju srodnih kategorija u sklopu jednog ili više Web sajtova.
Posmatrano s aspekta promocije određenih sadržaja na jednom sajtu SSM omogućuje jednostavno dodavanje ili oduzimanje određenih tematskih celina (kategorija), u zavisnosti od želje vlasnika sajta ili od zahteva korisnika Web prezentacije. Ove kategorije se pridružuju predefinisanim vizuelnim celinama, u sklopu osnovne ili dodatne navigacije, kao i na posebnim mestima na Web stranici koja su predviđena za sadržaje ovog tipa.

Promocija u sklopu sadržajnih celina Web sajta (Inner Web Site Content Management Marketing)
U zavisnosti od odabranih sadržaja koji čine sajt formira se organizacija ovih sadržaja. Kada se dođe do osnovnih tematskih celina koje su na sajtu predstavljene kategorijama i podkategorijama sajta, pristupa se organizaciji sadržaja po ovim tematskim celinama.
Sama organizacija i upravljanje sadržajima na jednom sajtu naziva se Content Management System - CMS (sistem upravljanja sadržajem). Upravljanje sadržajima na sajtu može se obavljati ručno (kao u slučaju klasičnih HTML prezentacija gde se svaka stranica pravi pojedinačno), ali se pod CMS-om obično podrazumeva automatsko upravljanje sadržajima Web sajta putem programa koji omogućuju dinamičko kreiranje stranica po zahtevu posetioca Web prezentacije.
Osnovna karakteristika dinamičko kreiranih Web stranica jeste da se one stvaraju programski na osnovu informacija iz baze podataka. Sadržaji, njihova pripadnost određenim tematskim grupama i veze između sadržaja nalaze se praktično na jednom mestu, i ova osobina dinamičko kreiranih Web stranica jednog sajta omogućuje jednostavno upravljanje njima. Drugim rečima, kreiranje novih sadržaja, njihovo ažuriranje, postavljanje u određene kategorije sajta i određivanje srodnih sadržaja predstavljaju osnovne zadatke sistema upravljanja sadržajem. CMS bi trebalo da ima za cilj pružanje tačnih, ažurnih i pretraživih sadržaja na jednom sajtu. CMS je takođe i prirodan način kreiranja online prodavnica.
Primeri vizuelnih celina Izdvajamo i Pogledajte još i... kreirani su na osnovu veze između sadržaja stranice na kojoj se korisnik nalazi i srodnih sadržaja koji su prethodno definisani sistemom upravljanja sadržajem Web sajta.
Kako se svi sadržaji na jednoj Web prezentaciji mogu dinamički kreirati, dolazi se do toga da se sadržaj jedne Web stranice, skupa Web stranica, ili celog sajta može kreirati tako što se integriše s prethodno definisanim vizuelnim elementima stranice. Na ovaj način dobija se sistem u kojem se može upravljati konkretnim sadržajem koji se nalazi u konkretnom vizuelnom elementu stranice. Drugim rečima, CMS omogućuje kreiranje stranica prema zahtevu posetioca Web prezentacije na taj način što se svaki pojedinačni vizuelni ili sadržajni elemenat stranice može posebno definisati tako da odgovara potrebama jedinstvenog korisnika sajta (komunikacija 1 na 1).
Izdvajanjem posebnih vizuelnih celina u koje se postavlja određeni sadržaj, a sadržaj u toj vizuelnoj celini može da bude promenjen, dobija se mogućnost promocije prethodno odabranih sadržaja koje vlasnik sajta želi da istakne (npr. tzv. box-ovi sa odabranim interesantnim navodima sa određenih stranica sajta, kao i prethodni primeri Cross Cell Interaction sistema promocije).
Sistem upravljanja sadržajim web sajta obično se ostvaruje putem aplikacija koje nude različite softverske domaće i strane kompanije, od najvećih (Microsoft, IBM, Oracle...), do pojedinaca - programera koji su ovladali tehnologijom izrade automatizovanih Web sajtova. Cene ovakvih programa se kreću od besplatnih (npr. PHP Nuke), do programa koji imaju cenu od nekoliko miliona dolara. Sajt http://www.pretraga.co.yu je npr. napravljen sa jednim domaćim softverskim CMS rešenjem.

LITERATURA

D. Varagić: Vodić kroz raj i pakao Internet marketinga, P2 Internet,
IP Prometej, 2002.