Fiziologija bubrega

Maturski, seminarski i diplomski radovi iz biologije i ekologije.

Bubrezi se razvijaju na račun srednjeg , suženog dela mezoderma, zvanog mezomer ili nefrotom, koji se pruža s ob strane srednje linije između aorte i dorzalne ivice opšte telesne duplje (coelum).Iz ovih elemenata postaju sledeći sastavni delovi :

-dovodna granica aorte koja donosi sastavne delove mokraće iz krvotoka
-deo coeluma , zvani nephrocoelum , koji zalazi u nephrotom i u kojem se izoluje primarna mokraća
-nefridijalni kanalići ili mokraćne cevčice
-izvodni kanal mokraćnih cevčica , koji nastaje spajanjem distalnih krajeva ovih cevčica i raste ispod kloake , gradeći njen ventralni deo , zvani sinus urogenitalis.

Građa i funkcija bubrega

U toku svog razvoja bubrezi prolaze kroz 3 vremenski odvojene faze za vreme kojih se smenjuju tri generacije bubrega :

-Prabubreg ili primarni bubreg (pronephros) je kod čovekovog začetka rudimementaranorgan.On se pruža celom dužinom tela , najduže zaostaje u prdelu buduće glave i vrata.Sadtoji se iz niza mokraćnih cevčica čiji broj kod fetusa iznosi 40.

-Sradnji bubreg (mesonephros) nazѕvan je Wolff-ovo telo.Kod čoveka postoji samo za vreme fetalnog zivota u visini leđnih segmenata.Po pojavi definitivnog bubrega on prestaje da funkcioniše kao bubreg i izgrađuje mušku polnu žlezdu.Takođe je sastavljen iz niza mokraćnih cevčica; stim da je njihov broj veći nogo kod primarnog bubrega.

-Definitivni bubreg – metanephros – se razvija ispod donjeg kraja srednjeg bubrega. Na početku , on ima oblik pune nefrogene lopatice bez izvodnog kanala. Izvodni kanal definitivnog bubrega , zvani ureter , stvara se naknadno na donjem kraju Bolfobog kanala , izbodnog kanala mezonefrona.

Pupoljak uretera se razvija nagore , u susret nefrogenoj loptici definitivnog bubrega i pošto prodre u nju račva se više puta na sve veći broj grana gradeći izvodne mokraćne puteve bubrega , ekskretorne kanaliće i mokraćne cevčice neferona.

Pojava tri generacije bubrega uslovljena je porastom tela i pojačavanjem uropoerične funkcije koja zahteva povecanje broja mokraćnih cevčica koje kod definitivnog bubrega dostže broj oko 1 miliona.
Bubreg ima oblik zrna pasulja , ali šupljeg ,čija je konkavna ivica okrenuta ka unutrašnjosti, Dužina bubrega prosečno iznosi 12 cm , širina 6 cm , a debljina oko 3 cm. Težina jednog bubrega kreće se u proseku od 120 g. do 150 g. Na bubregu se spolja razlikuju dve strane , prednja i zadnja , dve ivice ,unutrašnja i spoljašnja , i dva pola , gornji i donji. Na srednjoj trećini unutrašnje , konkavne ivice nalazi se unutrašnji otvor ili filus renis kojim prolazi sudovno-mokraćna peteljka koji vodi u bubrežnu duplju. Spoljna površina bubrega je glatka kod odraslih ljudi , dok je kod fetusa izdeljena pomoću dubokih brazda na veći broj bubrežnih režnjeva. Bubrezi su priljubljeni uz bok slabinskog pršljena. Polozeni su u kosoj ravni , tako da im je prdnja strana okrenuta spoljašnjosti , a zadnja unutrašnjosti. Uzdužne osovine oba bubrega uspravljene su koso nagore i ka unutra , usled čega rastojanje izmeđe njihovih gornjih polova iznosi oko 7 cm , dok su svojim donjim polovima udaljeni 12 cm jedan od drugog. Desni bubreg leži nešto niže od levog.