Carinjenje robe

SADRŽAJ

1 Uvod 3
2 Carinski dopušteno postupanje ili upotreba robe 3
3 Lako kvarljiva roba 4
4 Roba koja povredjuje autorska prava 4
4.1 Podnošenje zahtjeva za poduzimanjem mera 6
4.2 Privremeno zadržavanje robe 7
4.3 Zadržavanje robe 8
4.4 Postupanje po službenoj dužnosti 9
5 Transport zaplenjene robe 10
5.1 TRANSPORTNI RIZICI 11
5.1.1 ELEMENTI RIZIKA 11
5.1.2 VRSTE RIZIKA 12
5.1.3 TRANSPORTNE ŠTETE 12
6 Zaključak 13
7 Literatura 14



1 Uvod

Danas se carine suočavaju sa novim izazovima jer moraju obezbediti nesmetan protok trgovine, primenjujući neophodnu kontrolu sa jedne strane i u isto vreme garantujući zaštitu zdravlja i bezbednost građana sa druge strane. Kako bi postigli odgovarajući balans između ova dva zahteva, metode kontrole za različite usluge moraju biti modernizovane, kooperativne i pojačane.

2 Carinski dopušteno postupanje ili upotreba robe

Vrste carinskih postupaka su:

• postupak stavljanja robe u slobodan promet;
• postupak tranzita;
• postupak carinskog skladištenja;
• postupak aktivnog oplemenjivanja;
• postupak prerade pod carinskom kontrolom;
• postupak privremenog uvoza;
• postupak pasivnog oplemenjivanja;
• postupak izvoza i
• postupak privremenog uvoza.

Stavljanje robe u carinski postupak

Roba nad kojom treba da se sprovede carinski postupak mora da bude obuhvaćena deklaracijom za taj carinski postupak.

Domaća roba prijavljena za izvoz, pasivno oplemenjivanje, postupak tranzita ili postupak carinskog skladištenja nalazi se pod carinskim nadzorom od trenutka prihvatanja deklaracije do trenutka napuštanja carinskog područja, uništenja, odnosno do razduženja deklaracije.

Deklaracija se podnosi:

1. u pisanoj formi;
2. elektronskom razmenom podataka, ako to dopuštaju tehničke mogućnosti i ako upotrebu elektronskih sredstava odobri direktor;
3. drugim radnjama kojima držalac robe zahteva stavljanje robe u carinski postupak, kada je takva mogućnost predviđena propisima.

Lice koje je unelo robu u carinsko područje ili lice koje je preuzelo odgovornost za robu posle njenog ulaska, ili od njih ovlašćeno lice, odgovorno je za pravilnost preduzetih radnji, odnosno za neizvršenje radnji koje je potrebno izvršiti, kao i za tačnost podataka unesenih u deklaraciju, odnosno isprave koje se prilažu uz deklaraciju.

3 Lako kvarljiva roba

Osim novca, koji će se čuvati na posebnom računu , sve ostalo biće prodato ili uništeno. Ako je roba male vrednosti, a njeno skladištenje bi bilo neopravdano, pristupaće se uništenju. Lako kvarljiva roba – poput hrane, na primer – biće davana ili u humanitarne svrhe, ili odmah izložena prodaji. Sve ostalo, ide na licitaciju koja je, takođe, precizno definisana. Posle dva neuspešna pokušaja prodaje, sleduje neposredna pogodba, a ako se ni tako ne proda - zaplenjena roba biće uništena. Zlato, plemenite metale, devize i dragocenosti - po odredbama predloga Zakona - čuvaće se u Narodnoj banci. Istovremeno, umetnički predmeti koji budu zaplenjeni, biće povereni na staranje muzejima ili drugim institucijama kulture.

Javna prodaja oduzetih stvari vrši se putem usmenog javnog nadmetanja na kome se oduzete stvari ne mogu prodati po ceni nižoj od 80% od njihove procenjene vrednosti, a kvarljiva roba po ceni nižoj od 50% od njihove procenjene vrednosti.

Zdravstveno-sanitarna kontrola
Sektor za sanitarni nadzor pri Ministarstvu zdravlja vrši kontrolu zdravstvene ispravnosti životnih namernica i predmeta opšte upotrebe, koji se uvoze, kao i kontrolu putnika i sredstava u međunarodnom saobraćaju radi zaštite od unošenja i širenja zaraznih bolesti koje ugrožavaju celu zemlju.
Sanitarni inspekcijski nadzor odnosi se i na životne namirnice i predmete opšte upotrebe koji se privremeno uvoze radi prerade, dorade i obrade, odnosno na namirnice i predmete opšte upotrebe koje se uvoze u slobodne carinske zone i konsignaciona skladišta.
Pod životnim namirnicama podrazumeva se sve što se upotrebljava za hranu i piće u prerađenom ili neprerađenom stanju, kao i začini, boje, i sve druge materije koje se dodaju namirnicama radi postizanja određenih svojstava. Pod namirnicama se podrazumeva i voda koja služi za javno snabdevanje stanovništva, kao voda za piće, ili za proizvodnju namirnica namenjenih prodaji.

4 Roba koja povredjuje autorska prava

Roba kojom se povrjeđuje pravo intelektualnog vlasništva, označava falsikovanu robu, piratsku robu i robu kojom se povrjeđuje patent.

Falsifikovana roba obuhvaća:

1. robu, uključujući i njezino pakiranje, koja je bez odobrenja obilježena žigom koji je istovjetan žigu valjano registriranom za istu vrstu robe, ili koji se u bitnim obilježjima ne može razlikovati od takvog žiga, i koja time povrjeđuje pravo nositelja tog žiga,
2. bilo koji simbol žiga (logotip, etiketu, naljepnicu, brošuru, uputstvo za uporabu, jamstveni list, i dr.), neovisno da li je podnesen zajedno s robom ili odvojeno, u istim okolnostima kao i roba navedena u tački 1,
3. pakiranje obilježeno žigom krivotvorene robe, a koje se podnosi odvojeno u istim okolnostima kao i roba iz tačke 1,
4. robu, koja je bez ovlaštenja obilježena oznakom zemljopisnog porekla ili oznakom izvornosti zaštićenim u Republici, ili oznakom koja se u bitnim obilježjima ne može razlikovati od zaštićene oznake zemljopisnog porekla ili oznake izvornosti, i koja time povrjeđuje pravo nositelja te oznake.

Piratska roba označava primerke koji su izrađeni bez odobrenja nositelja autorskog prava ili srodnih prava ili nositelja industrijskog dizajna, ili označava robu koja sadrži tako izrađene primerke, ako se izradom tih primeraka povređuje autorsko pravo ili srodna prava ili prava iz industrijskog dizajna koja vrijede u zemlji.
Robom kojom se povređuje pravo intelektualnog vlasništva smatra se i bilo koji kalup ili matrica koji su posebno dizajnirani ili prilagođeni za izradu krivotvorenog žiga ili oznake zemljopisnog porekla ili oznake izvornosti, ili za izradu robe obeležene takvim žigom ili takvom oznakom za izradu piratske robe ili robe kojom se povređuje patent, pod uslovom da se upotrebom takvog kalupa ili matrice povređuje pravo nositelja žiga, ovlaštenog korisnika zaštićene oznake geografskog porekla ili oznake izvornosti, nositelja autorskog prava ili srodnih prava, nositelja industrijskog dizajna ili nositelja patenta.

Ovo se ne odnosi na:

1. robu koja je bez pristanka nositelja prava predmet carinskog postupanja, ako je roba obilježena žigom uz odobrenje nositelja žiga, ili ako je roba, koja je zaštićena autorskim pravom ili srodnim pravima, industrijskim dizajnom ili patentom, izrađena uz odobrenje nositelja tog prava, uključujući i robu koja je obilježena žigom, odnosno proizvedena pod uvjetima drugačijim od onih koji su dogovoreni s nositeljem prava,
2. robu nekomercijalne prirode koja se unosi u osobnoj prtljazi putnika, ili koja je sadržana u pošiljkama koje fizičke osobe iz inozemstva besplatno šalju fizičkim osobama u zemlji, ako se unosi, odnosno šalje u propisanoj količini i vrijednosti, koja je skladna važećim carinskim propisima oslobođena od plaćanja carine,
3. robu u provoznom postupku kroz carinsko područje zemlje.

Delovanje carinskih mera, pokreće se na zahtjev nositelja prava ili po službenoj dužnosti.

Nositelj prava je fizička ili pravna osoba koja je, temeljem zakona kojima se uređuju pojedina prava intelektualnog vlasništva, nositelj žiga, autorskog prava ili srodnih prava, industrijskog dizajna ili patenta, ili bilo koja druga osoba koja ima pravo korištenja žiga ili predmeta zaštićenog autorskim pravom ili srodnim pravima, ili industrijskim dizajnom ili patentom.

U delovanju mera, nositelja prava može zastupati fizička ili pravna osoba, uključujući i zadrugu za kolektivno ostvarivanje autorskog prava ili srodnih prava, koja je u pisanom obliku opunomoćena za zastupanje u tom postupku.

Ako se u delovanju carinskih mjera propisanih odredbama utvrdi postojanje osnovane sumnje da se povređuje neko od prava intelektualnog vlasništva, zabranit će se puštanje takve robe u slobodan promet, izvoz ili ponovni izvoz, te započinjanje kojeg drugoga carinskoga postupka s odgodom plaćanja carine za tu robu, te njezin unos u slobodnu zonu ili slobodno skladište.

U delovanju carinskih mera, Carinska uprava zemlje (u daljnjem tekstu: Carinska uprava) postupa i rešava na osnovu zakona, te drugih propisa, kojima se uređuje delovanje mera carinskog nadzora i provere robe pri rešavanju o carinski dopuštenom postupanju ili upotrebi robe.

Središnji ured Carinske uprave vodi evidenciju o zahtjevima za poduzimanje mjera za zaštitu prava intelektualnog vlasništva.

Državni zavod za intelektualno vlasništvo obvezan je, na zahtjev Središnjeg ureda Carinske uprave, dostaviti podatke o važećim pravima i njihovim nositeljima, upisane u registre pojedinih prava intelektualnog vlasništva, koji se vode pri ovome Zavodu.