Bezbjedonosno-obavještajni sistem BiH

Za razvoj obavještajnih službi Bosne i Hercegovine presudno je bilo nekoliko faktora: pravno, političko i društveno nasljeđe službi bezbjednosti SFRJ; građanski rat; političko uređenje sa specifičnim oblikom međunarodne uprave koje je ustanovljeno Opštim mirovnim sporazumom, potpisanim u Dejtonu novembra 1995. godine. Riječ je o vrlo teškom periodu opterećenom političkim i nacionalnim sukobima, o kojem je mnogo pisano, ali je relativno malo nepristrasnih analiz a i svjedočenja. Rad obavještajnih službi u ovom periodu, njihova upotreba i uticaj na aktuelna dešavanja je slabo istraženo područje a izvođenje zaključaka je otežano.

Dejtonskim mirovnim sporazumom funkcija bezbjednosti ostala je na entitetskom nivou, uključujući policijske strukture ali i obavještajne službe. Reformi obavještajnog sektora pristupilo se 2004. godine. Do 2002. godine u BiH su funkcionisale tri nacionalne službe bezbjednosti, AID, RDB RS (kasnije OBS) i SNS. U svakoj su zapošljavani uglavnom pripadnici jedne nacije, zavisno da li je riječ o AID-u (Bošnjaci) ili SNS-u (Hrvati), RDB-u odnosno OBS-u (Srbi). Entitetski obavještajni sistemi prestali su da postoje nakon što su oba doma Parlametarne skupštine BiH marta 2004. godine donijela Zakon o obavještajno-bezbjednosnoj agenciji Bosne i Hercegovine. Ovim zakonom FOSS i OBS su ujedinjeni u jednu obavještajnu službu, a ukinute su nacionalne i entitetske službe. Nonsens je što su se u jednoj službi našli obavještajci koji su se prethodno punih 12 godina uglavnom bavili jedni drugima i radili jedni protiv drugih.

UVOD 3
1 Stanje u bezbjednosnom i obavještajnom sistemu BiH 4
1.1 Oružane snage 4
1.1.1 Demokratska kontrola oružanih snaga 8
1.2 Sprovođenje zakona 10
1.3 DGS 10
1.4 SIPA 11
1.5 Sudstvo 12
1.6 Obavještajno-bezbjednosni sektor 13
2 Uloga i kontrola obavještajnih službi u BiH 14
2.1 Razvoj obavještajnih službi 14
2.1.1 Mehanizmi kontrole i nadzora 16
2.2 Obavještajno – bezbjednosna agencija BiH 18
2.2.1 Mehanizmi kontrole i nadzora OBA 19
ZAKLJUČAK 22
LITERATURA 23